MESAFELİ SÖZLEŞMELER
UYGULAMA ESASLARI HAKKINDA YÖNETMELİK
Amaç Madde 1- Bu Yönetmeliğin amacı, mesafeli
sözleşmeler hakkında uygulama usul ve esaslarını düzenlemektir.
Kapsam Madde 2- Bu Yönetmelik, yazılı, görsel
ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve
tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan, malın veya hizmetin
tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan sözleşmelere
uygulanır.
Dayanak Madde 3- Bu Yönetmelik, 23/2/1995
tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun 31 inci ve bu
Kanuna 4822 sayılı Kanunla eklenen 9/A maddelerine dayanılarak
hazırlanmıştır.
Tanımlar Madde 4- Bu Yönetmeliğin
uygulanmasında; a) Bakanlık: Sanayi ve Ticaret Bakanlığını, b) Bakan: Sanayi ve
Ticaret Bakanını, c) Mal: Alış-verişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil
amaçlı taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan
yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları, d) Hizmet: Bir ücret veya
menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyeti, e)
Satıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki
faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri, f)
Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki
faaliyetleri kapsamında tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri, g)
Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen,
kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi, h) Kredi veren: Mevzuatları
gereği tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka, özel finans
kuruluşu ve finansman şirketlerini, ı) Mesafeli Sözleşme: Yazılı, görsel,
telefon ve elektronik ortamda veya diğer iletişim araçları kullanılarak ve
tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malın veya hizmetin
tüketiciye anında veya sonradan teslimi veya ifası kararlaştırılan
sözleşmeleri, ifade eder. Ön Bilgiler
Madde 5- Mesafeli sözleşmenin akdinden önce
aşağıdaki bilgilerin tüketiciye verilmesi zorunludur. a) Satıcı veya
sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri,
b) Sözleşme konusu mal ya da hizmetin temel özellikleri, c) Sözleşme konusu mal
ya da hizmetin tüm vergiler dahil satış fiyatı, d) Satıcı veya sağlayıcının
fiyat dahil tüm vaatlerinin geçerlilik süresi, e) Tüketicinin ödemelerinin
nasıl yapılacağına dair bilgiler, f) Teslimat ve ifanın nasıl yapılacağına ve
varsa buna ilişkin masrafların tutarı ve kimin tarafından karşılanacağına dair
bilgiler, g) Cayma hakkı ve bu hakkın nasıl kullanılacağına dair bilgiler, h)
Tüketiciye bir maliyeti varsa kullanılan iletişim yollarının ücreti, ı)
Sözleşme konusu mal ya da hizmetin, teslim ve ifa tarihlerine ilişkin program,
j) Tüketicinin talep ve şikayetlerini iletebileceği satıcı veya sağlayıcının
açık adres, telefon ve varsa diğer erişim bilgileri. Ön Bilgilerin Doğruluğunun
Yazılı Olarak Kanıtlanması
Madde 6- Tüketici, ön bilgileri doğru ve
eksiksiz olarak edindiğini yazılı olarak teyit etmedikçe sözleşme akdedilemez.
Elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde bu teyit işlemi yine elektronik
ortamda yapılır. Tüketici, mallar için sözleşme konusu mal kendisine ulaşmadan,
hizmetler için de en geç sözleşmenin ifasından önce ön bilgileri içeren yazılı
onayı almalıdır.
Sözleşmede Bulunması Gereken Şartlar Madde
7- Mesafeli sözleşmenin yazılı olarak yapılması ve bu sözleşmenin bir
nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Sözleşmede; a) Tüketicinin, satıcı
veya sağlayıcının isim, unvan, açık adres, telefon ve varsa diğer erişim
bilgileri, b) Sözleşmenin düzenlendiği tarih, c) Malın veya hizmetin teslim
veya ifa tarihi ve şekli, d) Teslimat ve ifaya ilişkin masrafların tutarı ve
kimin tarafından karşılanacağına dair bilgiler, e) Sözleşme konusu malın veya
hizmetin cinsi veya türü, miktarı ve varsa marka ve modeli, f) Malın veya
hizmetin Türk Lirası olarak vergiler dahil peşin satış fiyatı, g) Vadeye göre
faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirası olarak toplam satış fiyatı, h) Faiz
miktarı, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözleşmede belirtilen faiz oranının
yüzde otuz fazlasını geçmemek üzere gecikme faizi oranı, ı) Peşinat tutarı, j)
Ödeme planı, k) Borçlunun temerrüde düşmesinin hukuki sonuçları, yer
alır.
Cayma Hakkı Madde 8- Tüketici; mal satışına
ilişkin mesafeli sözleşmelerde, teslim aldığı tarihten itibaren yedi gün
içerisinde hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmeksizin ve hiçbir gerekçe
göstermeksizin malı reddederek sözleşmeden cayma hakkına sahiptir. Hizmet
sunumuna ilişkin mesafeli sözleşmelerde ise, bu süre sözleşmenin imzalandığı
tarihte başlar. Sözleşmede, hizmetin ifasının 7 günlük süre dolmadan yapılması
kararlaştırılmışsa, tüketici ifanın başlayacağı tarihe kadar cayma hakkını
kullanabilir. Cayma hakkının kullanımından kaynaklanan masraflar satıcı veya
sağlayıcıya aittir. Elektronik ortamda anında ifa edilen hizmetler ve
tüketiciye anında teslim edilen mallara ilişkin sözleşmeler cayma hakkı ve
kullanımına ilişkin hükümlere tabi değildir. Malın teslimi sözleşmeye taraf
olan tüketici dışında bir kişiye yapılsa dahi tüketici cayma hakkını
kullanabilir. Bu durumda satıcı malı 9 uncu maddenin dördüncü fıkrası hükmü
uyarınca üçüncü kişiden teslim alır. Tüketicinin özel istek ve talepleri
uyarınca üretilen veya üzerinde değişiklik ya da ilaveler yapılarak kişiye özel
hale getirilen mallarda tüketici cayma hakkını kullanamaz. Ayrıca tüketici,
niteliği itibariyle iade edilemeyecek, hızla bozulma veya son kullanma tarihi
geçme ihtimali olan mallar söz konusu olduğunda cayma hakkını kullanamaz. Bu
Yönetmeliğin 6 ncı ve 7 nci maddesindeki koşullardan biri eksik olduğu taktirde
satıcı veya sağlayıcı en geç otuz gün içerisinde eksikliği giderir. Bu durumda
7 günlük süre, söz konusu eksikliğin giderildiğine dair bilginin yazılı olarak
tüketiciye ulaştırıldığı tarihten itibaren başlar. Tüketicinin ödediği bedel
kısmen veya tamamen satıcı veya sağlayıcı tarafından ya da satıcı veya
sağlayıcı ile kredi veren arasındaki anlaşmaya dayanılarak karşılanıyorsa,
cayma hakkının kullanılması halinde, kredi sözleşmesi de hiçbir tazminat veya
cezai şart tutarını ödeme yükümlülüğü söz konusu olmaksızın kendiliğinden sona
erer. Ancak bunun için, cayma bildiriminin kredi verene de yazılı olarak
iletilmesi gerekir.
Satıcı ve Sağlayıcının Yükümlülüğü Madde 9-
Satıcı veya sağlayıcı tüketicinin siparişi kendisine ulaştırdığı andan itibaren
en geç otuz gün içerisinde edimini yerine getirmekle yükümlüdür. Bu süre
tüketiciye daha önceden yazılı olarak bildirilmek koşuluyla en fazla on gün
uzatılabilir. Satıcı veya sağlayıcı, tüketicinin cayma bildiriminin kendisine
ulaştığı tarihten itibaren on gün içinde almış olduğu bedeli, kıymetli evrakı
ve tüketiciyi borç altına sokan her türlü belgeyi iade etmekle, ayrıca yirmi
gün içinde de malı geri almakla yükümlüdür. Satıcı veya sağlayıcı mesafeli
sözleşme konusu malın veya hizmetin tüketiciye teslimi veya ifasından önce
sözleşmenin bir nüshasını ve ön bilgilerin teyidine ilişkin yazılı onayın bir
nüshasını tüketicinin kendi el yazısı ile imzalanmasını sağlayarak teslim eder.
Uyuşmazlık halinde ispat külfeti satıcı ve sağlayıcıya aittir. Haklı bir sebebe
dayanmak şartıyla satıcı veya sağlayıcı, sözleşmeden doğan ifa yükümlülüğünün
süresi dolmadan ve sözleşmede belirtmesi şartıyla, tüketiciye eşit kalite ve
fiyatta mal veya hizmet tedarik edebilir. Satıcı veya sağlayıcı, sipariş konusu
mal veya hizmetin yerine getirilmesinin imkansızlaştığını ileri sürerek,
sözleşme konusu yükümlülüklerini yerine getiremiyorsa, bu durumu, sözleşmeden
doğan ifa yükümlülüğünün süresi dolmadan tüketiciye bildirir. Ödemiş olduğu
bedel ve borç altına sokan tüm belgeleri 10 gün içinde tüketiciye iade
eder.
Geri Ödeme Madde 10- Mesafeli sözleşmelerde,
ödemenin kredi kartı veya benzeri bir ödeme kartı ile yapılması halinde
tüketici, kartın kendi rızası dışında ve hukuka aykırı biçimde kullanıldığı
gerekçesiyle ödeme işleminin iptal edilmesini talep edebilir. Bu halde, kartı
çıkaran kuruluş itirazın kendisine bildirilmesinden itibaren 10 gün içinde
ödeme tutarını tüketiciye iade eder.
Kapsam Dışı Sözleşmeler Madde 11- Bu Yönetmelik
hükümleri; a) Banka, sigorta ile ilgili, b) Otomatik satış makineleri
vasıtasıyla akdedilen, c) Halka açık jetonlu telefonlar vasıtasıyla akdedilen,
d) Açık arttırma yolu ile akdedilen, e) Gıda, içecek ve günlük tüketim için
tüketicinin evine veya işyerine düzenli olarak sağlanan malların tedariki ile
ilgili, f) Sağlayıcının üstlendiği, barınma, ulaşım, yemek tedariki, sportif ve
kültürel faaliyetler ve eğlence hizmetlerini özel bir günde veya sürede tedarik
etmesine ilişkin hükümler içeren, sözleşmelere uygulanmaz.
Yürürlük Madde 12- Bu Yönetmelik 14/6/2003
tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme Madde 13- Bu Yönetmelik hükümlerini
Sanayi ve Ticaret Bakanı yürütür.